Halk arasında karasu hastalığı diye de bilinen, tıbbi ismiyle glokom dediğimiz göz tansiyonu yüksekliği ve buna bağlı göz bulgularıyla seyren hastalık dünyada körlüğün en önemli nedenlerinden biridir.

            Göz tansiyonu sıklıkla ileri yaşlarda ortaya çıkan ve sinsi bir şekilde ileryen   körlük durumuna gidebilen bir hastalıktır.Tanısı sadece göz tansiyonunu sayısal değerler ile ölçen makinelerle koyulmaz.Hekim tarafından yapılan ayrıntılı göz muayenesi ile özellikle optik sinirde incelme veya zayıflamanın  muayene esasında farkedilmesi tanı için anlamlıdır. Sonrasında pakimetre, OCT(göz tomografisi),görme alanı gibi üst tetkikler yapılarak tanı kesinleştirilir.

            Normal değerleri 10-22 arası kabul edilirken  üst sınır kişinin göz yapısına göre değişebilir. Yani bir hasta için göz tansiyonu değeri 24 olduğu halde hastalık oluşturmazken başka bir hasta için tansiyon değeri 16 olması hastalık oluşturabilir.

            Bulguları nelerdir?

            Genellikle asemptomatiktir yani bulgu vermez.Sıklıkla karşılaştığımız 20-30 gibi tansiyon değerlerinde hastalar herhangi bir şikayetle doktora başvurmazlar. Göz içi basıncı 30 un altında seyreden göz tansiyonu hastaları başlangıçta  herhangi bir şikayeti olmadığı halde son dönemde görmem sanki günden güne azalıyor şeklinde  gelebiliyorlar. Bu dönemde  mevcut görmeyi muhafaza edecek tedaviler dışında kaybolan görmeyi geri getirmek malesef  mümkün değildir. Göz tansiyonu 30 ve üzeri olursa göz ağrısı gibi şikayetlerle bulgu verebilirler fakat bu değerleri çok daha nadir görüyoruz ve şikayet üzerine hastalar başvurduğu için kolay teşhiş edilebiliyor.

            Göz tansiyonu hangi yaşlarda ortaya çıkar?

             Hastalık için yaş çok önemli olup  hastalığın ortaya çıkma yaşı 40 dan sonra sıklık teskil etmektedir.

            Bebek veya Çocuklarda  göz tansiyonu olur mu?

            10000 dogumda bir 1 gibi çok nadir sıklılkta doğum sonrası göz tansiyonu görebiliyoruz. Fakat bu hastalık konjenital glokom diye adlandırdığımız farklı bir hastalıktır. Beraberinde gözde büyüme ve göz yaşarması ile seyreden bir sendromdur.Yine  çok nadir bir durum olan 10yaş civarında juvenil glokom diye adlandırdığımız bir sendromda da göz tansiyonu yüksekliği görebiliyoruz. Fakat bu iki sendrom çok nadir olup farklı bulgularla hekim karşısına geldikleri için bu hasta gruplarında göz tansiyonu ölçmekten çok genel muayene ile değerlendirmek tanı koydurmak için daha anlamlıdır.

            Kimler risk altındadır?

            Glokom sinsi bir hastalık olduğu için bu hastalığın tanısında rutin göz taramaları çok önemlidir.Risk altındaki gruplar;

            40 yaş üstü hastalar,

             ailesinde glokom öyküsü olanlar,

             göz travması veya göz ameliyatı geçirenler,

            yüksek miyop veya hipermetrop olan hastalar,

            migreni olan hastalar,

            sigara kullananlar ,

            şeker ve hipertansiyon hastalığı gibi kronik hastalığı olanlar,

            uzun dönem steroid grubu ilaç kullanan hastalar

            bazı göz tansiyonunu yükseltebilen ilaç kullanan hasta grupları( bazı prostat ilaçları gibi ) .

Bu grup hastalara ayrıntılı göz muayenesi yapılarak göz tansiyonu ekarte edilmelidir. 40yaşından sonra göz tansiyonu için yılda bir muayene öneriyoruz. Diğer risk altındaki gruplar için muayene sıklıklığı hastanın durumuna göre hekim tavsiyesi üzerine değişebilir.

Nasıl önlem alabilirim?

Göz hekimi muayenesi ile tarama yapılarak önlem alınabilir.Bunun dışındaki beslenmeye dikkat etmekle (az tuzlu yemek, havuç yemek gibi ) hastalık için önlem alamazsınız.

Halk arasında bilinen bazı şeylerin anlamsız olduğunu söyleyebiliriz. Mesela tuzlu yemek fazla su içmek hızlı kilo alıp vermek gibi etkenler göz tansiyonu ile doğrudan bağlantılı değildir.

Göz tansiyonu 1 günde körlük durumuna getirmez.

Göz tansiyonunun makinede sayısal değerinin yüksek çıkması her zaman hastalık var demek değildir. Belki korneanız kalındır ve makineler olduğundan yüksek  ölçmüştür.Altın standart hekimin muayenesidir.

Bebek ve çocuklarda göz tansiyonu oldukça nadir bir durumdur tanısı erişkin hastaların aksine makinelerden bağımsız şekilde göz hekiminin muayene bulgularıyla koyulur.

Sonuç olarak göz tansiyonu sinsi bir hastalıktır ve tanı için göz tarama muayenesi çok önemlidir. Özelllikle 40 yaşından sonra yılda bir 1 göz muayenesi öneriyoruz.40 yaşında önce risk taşıyan hasta grupları da ayrıca ileri tetkik edilmesi hastalığı atlamamak adına önemlidir.

                                                                                                                               Op.Dr.M.Bahattin Kır